หากคุณกำลังมองหาวิธีเพิ่มความร่มรื่นให้บ้าน ลดความร้อน และประหยัดพลังงานไปพร้อมกัน การปลูกต้นไม้เป็นคำตอบที่ตอบโจทย์ทุกด้าน โดยเฉพาะในสภาพอากาศที่ร้อนอบอ้าวของประเทศไทย ต้นไม้ไม่เพียงช่วยเพิ่มออกซิเจน แต่ยังช่วยให้บริเวณบ้านเย็นสบาย บทความนี้จะแนะนำต้นไม้ที่โตเร็ว ปลูกง่าย ให้ร่มเงาดี ทนแดด และดูแลง่าย เหมาะสำหรับปลูกในบริเวณบ้านเพื่อช่วยบังแดดและลดอุณหภูมิโดยรอบ
ขอบคุณภาพจาก : ๑๐๘ พรรณไม้ไทย
แคนา ทรงพุ่มงาม ดอกหอมกลางคืน
แคนาเป็นไม้ยืนต้นผลัดใบขนาดกลางที่โตไว ให้ร่มเงาได้ดี มีความสูงประมาณ 10-20 เมตร ลำต้นตรง เปลือกสีน้ำตาลอ่อนอมเทา มีใบทรงรีสีเขียว ดอกของแคนาเป็นจุดเด่นสำคัญ มีขนาดใหญ่ รูปทรงคล้ายแตร สีขาว ส่งกลิ่นหอมช่วงกลางคืน และจะร่วงในช่วงเช้า ดอกจะบานในช่วงเดือนมีนาคมถึงมิถุนายน
การปลูกแคนาให้ได้ผลดี ควรเลือกดินร่วนหรือดินร่วนปนทรายที่ระบายน้ำได้ดี และปลูกในพื้นที่ที่ได้รับแสงแดดตลอดทั้งวัน ควรรดน้ำอย่างน้อยสัปดาห์ละครั้ง แคนานอกจากจะให้ความร่มรื่นแล้ว ยังมีประโยชน์ทางยาอีกด้วย สามารถนำมาต้มรับประทานแก้ท้องร่วง แก้อาการบวม ตกเลือด แก้พยาธิ และแก้โรคริดสีดวงได้ ขยายพันธุ์ได้ทั้งการเพาะเมล็ด ตอนกิ่ง และปักชำ
แก้วเจ้าจอม ดอกสวยแต่ต้องงดน้ำ
แก้วเจ้าจอมเป็นไม้ยืนต้นไม่ผลัดใบขนาดเล็กถึงกลางที่มีเสน่ห์ด้วยดอกสีฟ้าอมม่วงสวยงาม มีความสูงประมาณ 10-15 เมตร แผ่กิ่งเป็นรูปร่ม ให้ร่มเงาได้ดี ออกดอกช่วงเดือนพฤศจิกายนถึงกุมภาพันธ์
การปลูกแก้วเจ้าจอมมีเคล็ดลับสำคัญคือ ควรปลูกในพื้นที่รับแสงแดดเต็มวัน ใช้ดินที่ระบายน้ำได้ดี ไม่เป็นดินเหนียว และควรปลูกในพื้นที่สูงหรือทำเนินดินพูนขึ้นประมาณ 60 เซนติเมตร มีเส้นผ่านศูนย์กลางอย่างน้อย 1 เมตร เพื่อป้องกันน้ำท่วมขังในหน้าฝน
ช่วงแรกของการปลูก 1-2 ปี ควรบำรุงให้ต้นแข็งแรงด้วยปุ๋ยคอกและปุ๋ยเคมีอย่างสม่ำเสมอ แนะนำให้ใส่ปุ๋ยคอกทุกเดือนพร้อมพรวนดิน หรือใส่ปุ๋ยเคมีทุก 7-15 วัน เพื่อกระตุ้นการเจริญเติบโต เมื่อต้นโตแล้ว หลังปีใหม่ให้เริ่มลดการรดน้ำ อาจรดน้ำวันเว้นวัน ค่อย ๆ เพิ่มเป็น 2-3 วันรดครั้ง หรือถึงสัปดาห์ละครั้ง การงดน้ำจะกระตุ้นให้แก้วเจ้าจอมออกดอกสวยงาม
ขอบคุณภาพจาก : kapook
ซิลเวอร์โอ๊ก สูงโปร่ง ใบสวยเป็นเอกลักษณ์
ซิลเวอร์โอ๊กเป็นไม้ยืนต้นที่มีถิ่นกำเนิดในออสเตรเลีย มีจุดเด่นที่การเติบโตเร็วและทรงพุ่มสวย สามารถเติบโตสูงได้ถึง 35 เมตร เปลือกลำต้นสีเทาเงิน ผิวขรุขระ ใบเป็นเอกลักษณ์คือด้านบนสีเขียวเข้มแต่ใต้ใบเป็นสีขาวเงินสวยงาม
ซิลเวอร์โอ๊กต้องการแสงแดดเต็มวัน หรืออย่างน้อย 4-6 ชั่วโมงต่อวัน ต้องการน้ำปานกลาง สามารถทนแล้งได้หลายวัน เหมาะกับดินที่มีอินทรียวัตถุสูง ระบายน้ำได้ดีระดับปานกลางถึงดีมาก ควรหลีกเลี่ยงดินเหนียวหรือดินที่อุ้มน้ำมาก
ข้อควรระวังคือรากของซิลเวอร์โอ๊กอาจผลิตสารที่เป็นพิษยับยั้งการเจริญเติบโตของสายพันธุ์เดียวกัน จึงไม่ควรปลูกใกล้กันมากเกินไป และไม่ควรปลูกใกล้บริเวณทางเท้าเพราะรากขนาดใหญ่อาจดันผิวทางเท้าเสียหายได้ ควรตัดแต่งทรงพุ่มด้านล่างเพื่อให้เข้าไปใช้พื้นที่ใต้ร่มเงาได้สะดวก
ขอบคุณภาพจาก : eksuwankased2001
ล่ำซำ มงคลนาม ร่มเงาดี
ล่ำซำเป็นไม้ยืนต้นไม่ผลัดใบที่เชื่อกันว่าเป็นไม้มงคล ปลูกแล้วจะช่วยเสริมด้านความเจริญรุ่งเรืองและความก้าวหน้าในหน้าที่การงาน นอกจากความเชื่อแล้ว ล่ำซำยังเป็นไม้ที่ให้ร่มเงาได้ดี มีความสูงได้ถึง 35 เมตร ดอกสีขาวครีมจะบานในช่วงเดือนพฤษภาคมถึงสิงหาคม
การปลูกล่ำซำนิยมใช้วิธีเพาะเมล็ด แม้จะใช้เวลานาน แต่จะได้ต้นที่แข็งแรง ควรเว้นระยะห่างระหว่างต้นประมาณ 4-6 เมตร เพื่อให้ต้นเติบโตได้ดี เหมาะกับดินร่วนปนทรายหรือดินที่ระบายน้ำได้ดี ปลูกในที่ที่ได้รับแสงแดด ควรรดน้ำอย่างน้อยสัปดาห์ละ 2 ครั้ง
ล่ำซำเป็นไม้ที่เหมาะกับการเป็นไม้ประธานในสวนขนาดใหญ่ ปัจจุบันพบปลูกเป็นไม้ประดับทั่วทุกภาคของประเทศไทย มีถิ่นกำเนิดในแถบเกาะนิวกินี บอร์เนียว และฟิลิปปินส์ ในไทยพบตามธรรมชาติทางภาคตะวันออกและภาคใต้ ในป่าดิบแล้งและป่าดิบชื้น
ขอบคุณภาพจาก : Flickr
โสกสะปัน ดอกแดงสดใส ร่มเงาชุ่มชื้น
โสกสะปันหรือ Rose of Venezuela เป็นไม้ยืนต้นที่มีถิ่นกำเนิดในอเมริกาใต้ เวเนซุเอล่า บราซิล โคลัมเบีย เอกวาดอร์ มีความสูงถึง 15-20 เมตร ลำต้นตรง กิ่งแผ่กว้าง มีใบประกอบแบบขนนก ใบอ่อนมีสีแดงอมน้ำตาล ปลายใบเป็นหางยาวเรียวแหลม
จุดเด่นของโสกสะปันคือดอกสีแดงสดที่ออกเป็นช่อกลมขนาด 14-18 ซม. ดอกย่อยจะเรียงกันแน่นเป็นกระจุก สวยงามมาก โดยจะออกดอกในช่วงเดือนมกราคมถึงกุมภาพันธ์ สามารถขยายพันธุ์ได้โดยการเพาะเมล็กและตอนกิ่ง
โสกสะปันเติบโตได้ดีในพื้นที่ชุ่มชื้นใกล้แหล่งน้ำและได้รับแสงแดด จึงเหมาะสำหรับปลูกในบริเวณที่มีน้ำใกล้ๆ หรือสวนที่มีการจัดการน้ำที่ดี หากต้องการให้เติบโตได้ดี ควรเลือกพื้นที่ที่ได้รับแสงแดดเพียงพอ
ขอบคุณภาพจาก : Flickr
เกล็ดกระโห้ด่าง ใบเขียวสวย ดอกหอมกลางวัน
เกล็ดกระโห้ด่างเป็นไม้พุ่มขนาดเล็กถึงกลางที่มีถิ่นกำเนิดในปานามา เวเนซุเอลา และหมู่เกาะเวสต์อินดีส ข้อดีคือสามารถตัดแต่งทรงพุ่มได้ตามต้องการ ใบมีขนาดใหญ่และหนา ไม่ค่อยร่วง จึงไม่ต้องเก็บกวาดบ่อย และใช้พื้นที่ปลูกไม่มาก
ดอกของเกล็ดกระโห้ด่างจะบานช่วงเดือนพฤศจิกายนถึงมกราคม เป็นดอกเดี่ยวสีขาวอมชมพู มีกลีบเลี้ยง 4-6 กลีบ ส่งกลิ่นหอม โดยเฉพาะในช่วงเช้า ออกดอกตามซอกใบหรือปลายกิ่ง มักพบครั้งละ 2-3 ดอก
เกล็ดกระโห้ด่างต้องการแสงแดดเต็มวันหรืออย่างน้อย 4-6 ชั่วโมงต่อวัน ต้องการน้ำปานกลาง การดูแลรักษาควรตัดแต่งทรงพุ่มให้โปร่งเพื่อป้องกันการสะสมของโรคและแมลง ควรระวังเรื่องน้ำขัง เพราะต้นไม้ชนิดนี้อ่อนไหวต่อสภาพน้ำท่วมขัง เหมาะสำหรับปลูกประดับสวนกลางแจ้งหรือสวนภายในอาคารที่มีแสงแดดส่องถึง
ขอบคุณภาพจาก : kaset.today
น้ำเต้าต้น ทรงพุ่มแผ่กว้าง ร่มเงาพึ่งพาได้
น้ำเต้าต้นหรือ Common Calabash Tree เป็นไม้ยืนต้นเล็กไม่ผลัดใบ มีถิ่นกำเนิดในเขตร้อนชื้นของทวีปอเมริกา มีความสูงประมาณ 7-10 เมตร และความกว้างของทรงพุ่มประมาณ 5-7 เมตร ลำต้นมีสีน้ำตาล เปลือกลำต้นแตกเป็นร่อง ทรงพุ่มเป็นรูปร่มกว้างจากการแตกกิ่งก้าน
น้ำเต้าต้นมีใบเดี่ยวรูปไข่กลับ สีเขียว ขอบใบเรียบ โคนใบสอบ ปลายใบแหลมเป็นติ่ง ดอกมีสีเขียวอมเหลือง มีลายสีม่วง เกิดตามกิ่ง กลีบดอกเชื่อมติดกันเป็นหลอดยาว 6-10 ซม. ปลายกลีบแผ่บานออกคล้ายปากแตร ดอกจะบานตลอดทั้งปี แต่มักจะบานเพียงเล็กน้อย
การปลูกน้ำเต้าต้นต้องการแสงแดดเต็มวัน ต้องการน้ำปานกลาง การดูแลรักษาควรตัดแต่งกิ่งแนวล่างเพื่อให้สามารถเข้าไปใช้พื้นที่ใต้ต้นไม้ได้ เหมาะสำหรับปลูกให้ร่มเงาหรือเป็นต้นไม้เด่นของพื้นที่
จามจุรี ร่มเงาขนาดใหญ่ เหมาะกับพื้นที่กว้าง
จามจุรีหรือฉำฉา มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Samanea saman เป็นต้นไม้ขนาดใหญ่ที่มีถิ่นกำเนิดในทวีปอเมริกาใต้ ถูกนำเข้ามาปลูกในประเทศไทยครั้งแรกจากประเทศพม่าเมื่อประมาณปี 2443 โดย Mr. H. Slade อดีตอธิบดีกรมป่าไม้คนแรกของไทย
จามจุรีเป็นไม้ยืนต้นขนาดใหญ่ แตกกิ่งต่ำ ยอดแผ่กว้างคล้ายรูปร่ม ใบประกอบแบบขนนกสองชั้น ออกดอกเป็นช่อตามง่ามใบใกล้ปลายกิ่ง มีสีชมพู เจริญเติบโตได้ดีในเขตร้อนที่มีฝนตกชุกปานกลางถึงหนัก เป็นต้นไม้ที่ชอบน้ำ
การปลูกจามจุรีควรใช้วิธีเพาะเมล็ด สามารถปลูกได้ในดินทุกชนิด และควรปลูกในที่กลางแจ้งที่ได้รับแสงแดด 100% จามจุรีเหมาะสำหรับปลูกในพื้นที่สาธารณะหรือบริเวณที่มีพื้นที่กว้างพอ เพราะเมื่อโตเต็มที่จะมีทรงพุ่มที่แผ่กว้างมาก
หูกวาง ร่มเงาเป็นชั้น สวยทุกฤดู
หูกวางหรือ Bengal Almond เป็นไม้ยืนต้นผลัดใบขนาดกลางที่มีความสูงประมาณ 15-20 เมตร ทรงพุ่มค่อนข้างกลมหรือเป็นรูปพีระมิดหนาทึบ เปลือกต้นสีเทา แตกเป็นร่องตื้น แตกกิ่งในแนวระนาบเป็นชั้นๆ คล้ายฉัตร เมื่อโตเต็มที่ปลายกิ่งจะลู่ลง
หูกวางมีใบเดี่ยวออกเวียนสลับรอบกิ่ง รูปไข่กลับ กว้าง 8-15 ซม. ยาว 12-25 ซม. ปลายใบเป็นติ่งแหลม โคนใบสอบแคบเว้า ใบหนา เมื่ออ่อนจะมีสีเขียวและเปลี่ยนเป็นสีเขียวเข้มเมื่อแก่ จะเปลี่ยนเป็นสีแดงก่อนร่วง โดยจะมีการผลัดใบ 2 ครั้งต่อปี คือช่วงเดือนมกราคม-กุมภาพันธ์ และกรกฎาคม-สิงหาคม
ดอกของหูกวางเป็นช่อกระจะทรงกระบอก ออกที่ซอกใบใกล้ปลายกิ่ง ยาว 8-12 ซม. ดอกเล็กสีขาวนวล จะออกดอกในช่วงฤดูหนาว หูกวางขยายพันธุ์โดยการเพาะเมล็ด เติบโตได้ในดินทุกประเภท ทนดินเค็มได้ดี ต้องการแสงแดดตลอดวัน และต้องการน้ำปานกลาง
ข้อควรระวังคือไม่ควรปลูกหูกวางใกล้บ้านหรือพื้นที่จอดรถ เพราะผลมีความแข็ง เมื่อร่วงหล่นอาจทำให้เกิดความเสียหายได้ นอกจากนี้ ระบบรากที่ใหญ่และแผ่กว้างอาจทำความเสียหายต่อสิ่งก่อสร้างได้ ใบของหูกวางมีสารแทนนินที่มีฤทธิ์ยับยั้งเชื้อแบคทีเรียในน้ำและปรับสภาพน้ำให้เป็นกรดอ่อนๆ
การเลือกต้นไม้ให้เหมาะกับพื้นที่ปลูก
การเลือกต้นไม้มาปลูกให้ร่มเงาในบริเวณบ้าน นอกจากพิจารณาความสวยงามและการเติบโตแล้ว ควรคำนึงถึงขนาดพื้นที่ปลูก สภาพแวดล้อม และการดูแลรักษาในระยะยาว ดังนี้
- พื้นที่ขนาดเล็ก: เหมาะกับ แก้วเจ้าจอม เกล็ดกระโห้ด่าง หรือน้ำเต้าต้น เพราะทรงพุ่มไม่กว้างมาก
- พื้นที่ขนาดกลาง: เหมาะกับ แคนา ซิลเวอร์โอ๊ก หรือโสกสะปัน
- พื้นที่ขนาดใหญ่: เหมาะกับ ล่ำซำ จามจุรี หรือหูกวาง
ควรคำนึงถึงระบบรากของต้นไม้ด้วย โดยเฉพาะหากปลูกใกล้ตัวบ้านหรือสิ่งก่อสร้าง ต้นไม้บางชนิดมีรากแข็งแรงและแผ่กว้าง เช่น จามจุรี หูกวาง อาจทำความเสียหายต่อฐานรากอาคารหรือท่อระบายน้ำได้
นอกจากนี้ ควรพิจารณาแหล่งน้ำและเวลาที่มีในการดูแลรักษา หากมีเวลาดูแลน้อย ควรเลือกต้นไม้ที่ทนแล้งได้ดี เช่น แก้วเจ้าจอม ซิลเวอร์โอ๊ก ซึ่งต้องการน้ำน้อยกว่าชนิดอื่นๆ
สรุป
การปลูกต้นไม้ให้ร่มเงาเป็นวิธีธรรมชาติในการลดความร้อนให้กับบ้านและช่วยประหยัดพลังงาน ต้นไม้แต่ละชนิดมีคุณลักษณะเด่นแตกต่างกัน ไม่ว่าจะเป็น แคนาที่มีดอกหอมบานกลางคืน แก้วเจ้าจอมดอกสีฟ้าสวยที่ต้องงดน้ำเพื่อกระตุ้นการออกดอก ซิลเวอร์โอ๊กที่มีใบสีเงินสวยงาม ล่ำซำไม้มงคลที่ให้ร่มเงาดี โสกสะปันดอกแดงสดใส เกล็ดกระโห้ด่างทรงพุ่มสวย น้ำเต้าต้นร่มเงากว้าง จามจุรีที่เหมาะกับพื้นที่กว้าง และหูกวางที่มีร่มเงาเป็นชั้นสวยงาม
การเลือกต้นไม้ควรคำนึงถึงขนาดพื้นที่ปลูก ความเหมาะสมกับสภาพแวดล้อม และระยะเวลาในการดูแลรักษา ซึ่งจะช่วยให้ต้นไม้เติบโตได้ดี สวยงาม และให้ร่มเงาแก่บ้านได้อย่างยั่งยืน
#สาระ #ต้นไม้โตเร็ว #ต้นไม้ให้ร่มเงา #ไม้บังแดด #ต้นไม้ใกล้บ้าน #จัดสวน #ภูมิทัศน์ #ต้นไม้ทนแดด #ตกแต่งสวน #ลดความร้อน #แคนา #แก้วเจ้าจอม #ซิลเวอร์โอ๊ก #ล่ำซำ #โสกสะปัน #เกล็ดกระโห้ด่าง #น้ำเต้าต้น #จามจุรี #หูกวาง
