ต้นมั่งมีคืออะไร ทำไมจึงเป็นต้นไม้มงคลที่นิยมปลูกเพื่อเสริมโชคลาภ?

ต้นมั่งมีหรือเฉียงพร้านางแอ เป็นต้นไม้ยืนต้นที่ได้รับความนิยมอย่างมากในการปลูกเป็นไม้ประธานของบ้าน เนื่องจากเป็นไม้ไม่ผลัดใบ ให้ร่มเงาดี และตามความเชื่อแล้วจะช่วยเสริมความมั่งมีด้านการเงินให้กับผู้ปลูก นอกจากนี้ยังมีประโยชน์หลากหลาย ทั้งในด้านการแพทย์แผนโบราณ การก่อสร้าง และการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม

ขอบคุณภาพจาก : kapook

รู้จักต้นมั่งมี ต้นไม้มงคลแห่งความมั่งมี

ต้นมั่งมี มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Carallia brachiata (Lour.) Merr. จัดอยู่ในวงศ์ Rhizophoraceae หรือวงศ์โกงกาง ชื่อภาษาอังกฤษคือ Freshwater Mangrove Tree หรือ Corkwood ต้นไม้ชนิดนี้มีการกระจายพันธุ์อย่างกว้างขวาง พบได้ตั้งแต่มาดากัสการ์ อินเดีย ศรีลังกา เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ จีน ไปจนถึงออสเตรเลียตอนเหนือ

ในประเทศไทย ต้นมั่งมีพบได้ทุกภาคของประเทศ โดยเฉพาะในป่าเบญจพรรณ ป่าดิบชื้น ป่าดิบแล้ง และป่าพรุ บริเวณที่มีความสูงจากระดับน้ำทะเลไม่เกิน 1,800 เมตร ต้นไม้ชนิดนี้มีชื่อเรียกที่แตกต่างกันไปตามท้องถิ่น เช่น แก็ก เขียงพร้า ตะแบง วงคด รวมถึงมีชื่อเรียกในภาษาอื่นๆ เช่น kierpa ในภาษาเบงกาลี zhú jié shù ในภาษาจีน และ vallabham ในภาษามาลายาลัม

ขอบคุณภาพจาก : kapook

ลักษณะเด่นของต้นมั่งมีที่ควรรู้

ต้นมั่งมีเป็นไม้ยืนต้นขนาดกลางถึงใหญ่ ไม่ผลัดใบ มีความสูงโดยทั่วไปประมาณ 15-30 เมตร แต่ในธรรมชาติบางต้นสามารถสูงได้ถึง 50 เมตร1 ลำต้นตั้งตรง เส้นผ่านศูนย์กลางสามารถถึง 70 เซนติเมตร เปลือกต้นมีสีน้ำตาลอมเทาหรืออมแดง ผิวเรียบ บางครั้งอาจมีร่องลึกเป็นแนวยาว

ทรงพุ่มของต้นมั่งมีเป็นรูปกรวยหรือรูปกลม มีความทึบแน่น แตกกิ่งก้านในวงแคบ ทำให้ไม่รบกวนพื้นที่รอบๆ มากนัก ใบออกเป็นใบเดี่ยว รูปรี เรียงตรงข้ามสลับตั้งฉาก ขนาดกว้าง 2-10 เซนติเมตร ยาว 5-15 เซนติเมตร โคนใบสอบ ปลายใบมีติ่งเล็กแหลม ขอบใบเรียบ ด้านบนเป็นสีเขียวเข้ม ส่วนด้านล่างจะอ่อนกว่าเล็กน้อย

ช่วงออกดอกของต้นมั่งมีจะเป็นประมาณเดือนมกราคม-มีนาคม หรือธันวาคม-พฤษภาคม ดอกออกเป็นช่อกระจุกสั้นตามซอกใบและปลายกิ่ง กลีบดอกสีครีมหรือสีขาว มีกลิ่นหอม ผลเป็นรูปกลม เส้นผ่านศูนย์กลาง 0.5-1.8 เซนติเมตร เมื่อแก่จะเปลี่ยนเป็นสีส้มอมแดงอ่อนถึงม่วงอมแดงเข้ม ภายในมีเมล็ดสีดำรูปไต จำนวน 1-5 เมล็ด

ขอบคุณภาพจาก : kapook

ประโยชน์หลากหลายของต้นมั่งมี

ประโยชน์ทางการแพทย์แผนโบราณ

ต้นมั่งมีมีสรรพคุณทางยาที่หลากหลาย โดยเฉพาะเปลือกและลำต้น ใช้ในการรักษาโรคต่างๆ เช่น แก้ไข้ แก้ร้อนใน แก้กระหายน้ำ แก้ไอ ช่วยขับเสมหะ แก้บิด และช่วยสมานแผล การวิจัยทางวิทยาศาสตร์พบว่า เปลือกต้นมั่งมีมีสารประกอบที่มีฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระ ได้แก่ carallidin และ mahuarmin ซึ่งเป็นสารกลุ่ม proanthocyanidin

การศึกษาวิจัยด้านเภสัชวิทยาพบว่า สาร carallidin มีฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระ DPPH ที่ IC50 102 μM และมีฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระ superoxide radical 1.47 μM ส่วนสาร mahuarmin มีฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระที่ IC50 182 μM นอกจากนี้ทั้งสองสารยังมีฤทธิ์ยับยั้งการทำงานของ xanthine oxidase ซึ่งเกี่ยวข้องกับการสร้างกรดยูริก

ประโยชน์ทางเศรษฐกิจ

เนื้อไม้ของต้นมั่งมีมีคุณภาพดี มีความแข็งแรงและทนทาน เหมาะสำหรับใช้ในงานก่อสร้าง ทำเฟอร์นิเจอร์ เครื่องมือทางการเกษตร ไม้พื้น ไม้แขวนรถไฟ เครื่องดนตรี กรอบรูป และงานตกแต่งภายใน ไม้มั่งมีมีความหนาแน่น 710-755 กิโลกรัมต่อลูกบาศก์เมตร ที่ความชื้น 12% จัดเป็นไม้แข็งน้ำหนักปานกลาง

ด้วยค่าพลังงานที่สูง ไม้มั่งมียังเหมาะสำหรับใช้เป็นฟืนและถ่านที่มีคุณภาพดี ผลของต้นมั่งมีสามารถรับประทานได้ มีรสชาติหวานเล็กน้อย และยังเป็นอาหารของนกหลายชนิด ช่วยดึงดูดนกมาอาศัยในบริเวณที่ปลูก

ประโยชน์ต่อสิ่งแวดล้อม

ต้นมั่งมีมีบทบาทสำคัญในการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม โดยเฉพาะในการฟื้นฟูป่า เนื่องจากสามารถดึงดูดนกหลายชนิดเมื่อออกผล มีอัตราการเจริญเติบโตและอยู่รอดสูงเมื่อปลูกในพื้นที่ที่ถูกทำลาย ต้นไม้ชนิดนี้ยังมีความทนทานต่อพายุไซโคลน ทำให้เหมาะสำหรับปลูกในพื้นที่ชายฝั่ง

ขอบคุณภาพจาก : NANA garden

วิธีการปลูกและดูแลต้นมั่งมี

การเตรียมดินและที่ปลูก

ต้นมั่งมีสามารถปลูกได้ในดินหลายประเภท แต่ควรเป็นดินที่เก็บความชื้นและระบายน้ำได้ดี เช่น ดินร่วนปนทราย บริเวณที่ปลูกควรเป็นพื้นที่กว้าง ห่างจากตัวบ้านประมาณ 4-5 เมตร เพื่อให้มีพื้นที่เพียงพอสำหรับการแผ่กิ่งก้าน ควรมีไม้หลักช่วยยึดลำต้นในช่วงแรกของการปลูก

พื้นที่ปลูกควรมีแสงแดดเต็มวัน เนื่องจากต้นมั่งมีต้องการแสงแดดมาก อย่างไรก็ตาม ต้นอ่อนสามารถทนร่มเงาได้บ้าง แต่ต้นโตจะเจริญเติบโตได้ดีที่สุดในที่แสงแดดเต็มวัน

การให้น้ำและปุ่ย

การรดน้ำไม่จำเป็นต้องบ่อย อย่างน้อยสัปดาห์ละครั้ง แต่ไม่ควรปล่อยให้ดินแห้งเกินไป เพราะต้นมั่งมีชอบความชื้นสูง ต้นไม้ชนิดนี้สามารถเจริญเติบโตได้ดีในพื้นที่ที่มีฝนตกชุก แต่ดินต้องไม่ขังน้ำ

การบำรุงด้วยปุ่ยควรใช้ปุ่ยคอกรอบโคนต้นไม้ปีละ 1-2 ครั้ง ในกรณีที่ปลูกต้นกล้าใหม่ ควรใส่ปุ่ย 50 กรัมในขณะปลูก และต่อเนื่องในช่วง 6-8 สัปดาห์ตลอดฤดูฝนปีแรกและปีที่สอง

การขยายพันธุ์

ต้นมั่งมีสามารถขยายพันธุ์ได้หลายวิธี ได้แก่ การเพาะเมล็ด การปักชำกิ่ง และการตอนกิ่ง โดยการเพาะเมล็ดเป็นวิธีที่นิยมใช้มากที่สุด แต่จะใช้เวลานานกว่าการปักชำ เมล็ดควรเก็บจากผลสุกในช่วงเดือนมีนาคม และหว่านในตะกร้าหลังจากล้างเนื้อผลออก

อัตราการงอกของเมล็ดสูงกว่า 90% และระยะเวลาเฉลี่ยในการงอก 41 วัน โดยต้นกล้าจะใช้เวลาประมาณ 14 เดือนกว่าจะพร้อมปลูก อย่างไรก็ตาม เมล็ดมั่งมีมีความมีชีวิตระยะสั้น ควรหว่านให้เร็วที่สุดหลังจากเก็บ

ขอบคุณภาพจาก : พันธุ์ไม้ by Korn

ความเชื่อเรื่องมงคลของต้นมั่งมี

ความเชื่อด้านการเงินและความมั่งมี

ตามความเชื่อของคนไทย ต้นมั่งมีจัดเป็นต้นไม้มงคลที่สำคัญ เชื่อกันว่าเมื่อปลูกแล้วจะช่วยเสริมบารมีและนำความมั่งมีด้านการเงินมาให้กับผู้ปลูก ชื่อ “มั่งมี” นั้นสื่อถึงความมั่งคั่งและความอุดมสมบูรณ์ ทำให้เป็นต้นไม้ที่นิยมปลูกในบ้านเรือนของคนไทย

ความเชื่อนี้ส่งผลให้ต้นมั่งมีได้รับความนิยมจากคนทุกระดับ รวมถึงเหล่าดาราและนักธุรกิจที่นิยมนำมาปลูกเป็นไม้ประธานของบ้าน นอกจากนี้ยังเชื่อกันว่าการปลูกต้นมั่งมีในทิศตะวันตกของบ้านจะช่วยให้ร่ำรวยขึ้น

การใช้ในพิธีกรรมและประเพณี

ในวัฒนธรรมไทย ต้นมั่งมีบางครั้งถูกนำมาใช้ในพิธีกรรมต่างๆ เนื่องจากความเชื่อในเรื่องความมงคล นอกจากนี้ไม้มั่งมียังเป็นที่นิยมในการนำมาแกะสลักพระพุทธรูป เพราะเชื่อว่ามีพุทธคุณช่วยให้ผู้ที่บูชามีความมั่งมีศรีสุข

สรุป

ต้นมั่งมีหรือเฉียงพร้านางแอ เป็นต้นไม้ที่มีคุณค่าหลายด้าน ทั้งในแง่ของการให้ร่มเงา ความงดงามของทรงพุ่ม ประโยชน์ทางเศรษฐกิจ การแพทย์แผนโบราณ และความเชื่อด้านมงคล การปลูกต้นมั่งมีไม่เพียงแต่ช่วยเพิ่มพื้นที่สีเขียวให้กับบ้าน แต่ยังเป็นการลงทุนที่มีคุณค่าในระยะยาว ด้วยการดูแลที่ง่าย อัตราการเจริญเติบโตที่ดี และความทนทานต่อสภาพอากาศ ทำให้ต้นมั่งมีเป็นตัวเลือกที่ดีสำหรับผู้ที่ต้องการปลูกต้นไม้ประธานในบ้าน

#สาระ #ต้นมั่งมี #เฉียงพร้านางแอ #ต้นไม้มงคล #ต้นไม้เสริมโชค #ไม้ประธาน #ไม้ให้ร่มเงา #การจัดสวน #ต้นไม้นำโชค #ความมั่งมี #โชคลาภ