การจัดสวนสำหรับบางคนอาจเป็นเรื่องง่าย ถ้ามีประสบการณ์ประกอบกับความเคยชิน แต่สำหรับมือใหม่นั้นก็ยังถึงว่าเป็นสิ่งที่ท้าทาย และมักจะพบกับปัญหาจุกจิกมากมายเกี่ยวกับการจัดสวน และแต่งสวนจนบางครั้งท้อใจ และ คิดว่าตัวเองคงจะปลูกอะไรไม่ได้อีก สำหรับคนทั่วไปกว่าจะลองผิดลองถูก จนสามารถปลูกต้นไม้ และไม้ประดับต่างๆ ให้สวยงามได้นั้น ต้องใช้เวลานาน และการศึกษาหาข้อมูลให้มาก วันนี้เราจึงอยากจะมาแนะนำเทคนิคการจัดสวนสำหรับมือใหม่ที่นำไปทำตามกันได้ง่ายๆ เพื่อให้สวน และบ้านดูสวยงามน่ามอง และน่าอยู่อาศัยเพิ่มมากขึ้นค่ะ
1. หาข้อมูล และจดรายละเอียดของต้นไม้ทุกต้น
เนื่องจากต้นไม้แต่ละชนิดมีความแตกต่างกัน และต้องการการดูแลที่แตกต่างกัน ต้นไม้บางชนิดชอบน้ำมาก บางชนิดชอบน้ำน้อย บางชนิดชอบแดดจัด แต่บางชนิดก็ชอบแดดเพียงรำไรเท่านั้น การจดรายละเอียด และข้อมูลของต้นไม้ทุกๆ ต้น ลงในสมุด หรือกระดาษ เป็นการเตือนความจำ และสามารถทำเป็น checklist ได้ โดยอาจทำเป็นตาราง หรือแยกหัวข้อตามประเภทของต้นไม้ หรือจะเขียนรายละเอียดปักเป็นป้ายที่ต้นไม้หรือที่กระถางก็ได้ โดยข้อมูลควรเขียนพันธุ์ของต้นไม้ และวิธีการดูแลที่เหมาะสมสำหรับพันธุ์ไม้นั้นๆ
2. ใช้น้ำมันเคลือบพลั่ว เพื่อให้ตักดินง่ายขึ้น
เทคนิคนี้เป็นเทคนิคง่ายๆ ที่มีประโยชน์มาก เพราะปกติแล้วเวลาที่ใช้พลั่วตักดิน หรือพรวนดินมักเกิดปัญหาก้อนดิน เศษดินติดมากับพลั่ว ทำให้ใช้งานได้ยาก และตักดินได้ไม่ดีเท่าเดิม โดยวิธีการแก้ไขนั่นก็คือใช้น้ำมันหล่อลื่น หรือซิลิโคนมาฉีด และทาบางๆให้ทั่วบริเวณหน้าพลั่ว เมื่อเวลาใช้งานจะทำให้เศษดินไม่ติดหน้าพลั่ว
3. เทคนิคการลดน้ำหนักกระถางต้นไม้
กระถางต้นไม้ส่วนใหญ่ในตลาดทำมาจากดินเผา ซึ่งมีน้ำหนักมาก ยิ่งถ้าเราใส่ดินและปุ๋ยลงไปก็จะยิ่งทำให้น้ำหนักของกระถางต้นไม้นั้นมากขึ้น สำหรับผู้หญิงหรือคนตัวเล็กๆการย้ายกระถางต้นไม้ใหญ่ๆจึงยากลำบากมาก ซึ่งเรามีวิธีการแก้ไขโดยลดน้ำหนักของกระถางด้วยเทคนิคนี้ โดยแบ่งกระถางต้นไม้เป็น 2 ชั้น ชั้นล่างที่ก้นกระถางให้ใส่เปลือกถั่วลงไป จากนั้นค่อยใส่ดินที่ผสมกับปุ๋ยเรียบร้อยแล้วตามลงไป ซึ่งนอกจากจะลดน้ำหนักของกระถางต้นไม้ได้แล้ว ยังทำให้ไม่มีเศษดินร่วงลงมาจากกระถางอีกด้วย
4. เทคนิคการขนย้ายต้นไม้ให้ไม่ล้มโดยใช้บันไดช่าง
มีหลายๆ โอกาสผู้ที่ปลูกต้นไม้ หรือจัดสวนจะต้องทำการขนย้ายต้นไม้ ไม่ว่าจะตอนที่ซื้อต้นไม้กลับมาที่บ้าน หรือย้ายต้นไม้ไปที่สถานที่อื่น มักจะมีปัญหา คือ กระถางต้นไม้สามารถล้มกลิ้งลงด้วยแรงสั่นสะเทือนของรถ วิธีการแก้ปัญหานี้ คือ ใช้บันไดช่างวางนอนบนพื้นกระบะจากนั้นจึงวางต้นไม้ลงในช่องว่างระหว่างขั้นบันได ซึ่งวิธีนี้จะทำให้ต้นไม้ไม่ล้มลง และไม่ต้องกังวลว่าดินจะหกเลอะเทอะพื้นกระบะรถของคุณ
5. เทคนิคการอ่านระดับน้ำฝนให้ง่ายขึ้น ด้วยสีผสมอาหาร
ลักษณะของที่วัดระดับน้ำฝนคล้ายๆ กับหลอดทดลอง ดังนั้นเมื่อจำเป็นต้องอ่านระดับน้ำฝน ซึ่งเป็นการยาก เพราะน้ำฝนมีลักษณะใส ดังนั้นเราสามารถแก้ปัญหานี้ได้โดยการหยดสีผสมอาหารลงในที่วัดระดับน้ำฝนประมาณ 2-3 หยด เพื่อให้น้ำฝนในหลอดทดลองมีสีสันแล้วสามารถอ่านค่าได้ง่ายขึ้น
6. การจัดระเบียบต้นไม้ด้วยถังพลาสติก
ในบางครั้งเราอาจประสบปัญหารากของต้นไม้แผ่ขยายไปกว้างกว่าที่เราต้องการ และรากของต้นไม้แต่ละต้นแย่งน้ำและสารอาหารของต้นอื่นๆ ซึ่งสามารถแก้ปัญหาได้โดยการใช้ถังพลาสติกเจาะรูด้านล่าง และนำต้นไม้ลงไปปลูกในถังนั้น จากนั้นฝังถังพลาสติกไปพร้อมกับการปลูกต้นไม้ลงดิน และเมื่อรากขยายตัวจะถูกจำกัดพื้นที่ให้อยู่ในถังพลาสติกเท่านั้น และรากจะเติบโตลงในแนวดิ่งลงพื้นดิน และไม่แย่งน้ำและสารอาหารกันอีก
7. รากต้นไม้พันกันต้องใช้มีดช่วย
เมื่อซื้อพืชกระถางมาจากร้าน รากของต้นไม้นั้นมักจะติดกระจกกันเป็นก้อนกลม และยังพันกันจนยุ่งเหยิง ซึ่งจะทำให้ต้นไม้สามารถดูดน้ำ และอาหารได้ไม่ดีเพียงพอ ดังนั้นก่อนที่เราจะย้ายต้นไม้ลงดิน ควรจะต้องฝางให้รากที่พันกันคลายออกก่อน โดยปกติสามารถใช้นิ้วมือสางได้ แต่ถ้ารากพันกัน หรือติดกันแน่นจริงๆ ควรใช้มีดบางๆกรีดแซะรากที่พันกันเบาๆ ให้รากของต้นไม้คลายตัวลงก่อน แล้วจึงนำลงปลูกในดิน
8. เทคนิคการปลูกพืชคลุมดิน และพืชหัวด้วยกัน
ปกติแล้วเมื่อปลูกพืชคลุมดิน และพืชชนิดหัวในพื้นที่เดียวกัน พืชคลุมดินจะปิดพื้นผิวดินจนพืชชนิดหัวไม่สามารถแตกเหง้าออกมาได้ แก้ปัญหาได้โดยกางตาข่ายลงบนพืชคลุมดิน แล้วเจาะรูตาข่ายเพื่อเปิดช่องให้พืชชนิดหัวแตกหน่อออกมาได้โดยไม่โดนบัง
9. แต่งรถขนดินให้มีประโยชน์มากกว่าเดิม
ถ้าอยากให้รถขนดินสามารถกลายเป็นรถอเนกประสงค์ สามารถนำแผ่นไม้ที่มีขนาดเท่าครึ่งหนึ่งของขนาดรถเข็น มาติดตั้งบนรถเข็นดิน และทำการเชื่อมต่อกับรถให้แน่นหนา เราก็จะได้รถขนดินที่มีที่วางเครื่องมือทำสวน และวางของต่างๆได้มากขึ้นกว่าเดิม
10. เทคนิคการตัดแต่งกิ่งกุหลาบ
เราควรตัดเล็มกิ่ง และใบของต้นกุหลาบอยู่เสมอ เพื่อให้ต้นกุหลาบคายน้ำออกมาได้มากขึ้น เพราะถ้าไม่ทำอย่างนี้กุหลาบจะมีความชื้นตกค้างมาก อาจทำให้เป็นเชื้อราได้ เนื่องจากใบมักจะบดบังแสงแดดไม่ให้ส่องไปยังต้นกุหลาบได้อย่างทั่วถึง จึงจำเป็นจะต้องคอยตัดแต่งกิ่งกุหลาบบ่อยๆนั่นเอง
หวังว่าเทคนิคการแต่งสวนง่ายๆ เหล่านี้จะมีประโยชน์กับผู้ที่จัดสวนมือใหม่ทุกคน และอย่าลืมนำเทคนิคเหล่านี้ไปใช้กันนะคะ
