ดอกไม้นอกจากจะมีความสวยงามให้ชื่นชมแล้ว หลายชนิดยังสามารถนำมาต้มเป็นเครื่องดื่มที่มีคุณประโยชน์ต่อร่างกายได้อีกด้วย บทความนี้จะพาทุกท่านไปรู้จักกับดอกไม้ 5 ชนิดที่สามารถปลูกในสวนบ้านและนำมาทำเป็นเครื่องดื่มเพื่อสุขภาพได้ ทั้งวิธีปลูก สรรพคุณที่น่าทึ่ง และวิธีทำเครื่องดื่มอย่างง่ายๆ ที่คุณสามารถทำได้เองที่บ้าน

เก๊กฮวยมีประโยชน์ต่อร่างกายอย่างไรบ้าง?
เก๊กฮวยหรือที่มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Chrysanthemum indicum L. จัดอยู่ในวงศ์ Compositae อยู่ในตระกูลเดียวกับดอกเบญจมาศ ลักษณะเป็นไม้พุ่มขนาดเล็ก มีดอกสีเหลืองหรือสีขาว ซึ่งถูกนำมาใช้ในการทำเครื่องดื่มสมุนไพรมายาวนานกว่า 2,000 ปีในประเทศจีน
น้ำเก๊กฮวยเป็นเครื่องดื่มที่มีสีเหลืองอ่อนๆ กลิ่นหอมละมุน รสชาติเบาๆ ไม่เปรี้ยว ไม่ขม และไม่ฝาด ทำให้เหมาะกับทุกเพศทุกวัย โดยเฉพาะผู้สูงอายุที่ชื่นชอบเครื่องดื่มที่ดื่มง่ายไม่จัดจ้าน
สรรพคุณของน้ำเก๊กฮวยที่คุณอาจยังไม่เคยรู้
- มีคุณสมบัติต้านอนุมูลอิสระ น้ำเก๊กฮวยอุดมไปด้วยสารต้านอนุมูลอิสระ ช่วยต่อต้านความเสียหายของเซลล์และลดความเสี่ยงของการเป็นโรคเรื้อรังต่างๆ
- บำรุงสุขภาพดวงตา การดื่มน้ำเก๊กฮวยเป็นประจำช่วยให้ร่างกายได้รับสารประกอบลูทีนและซีแซนทีน ที่ช่วยบำรุงสุขภาพดวงตาและลดความเสี่ยงของจอประสาทตาเสื่อม
- มีฤทธิ์ต้านการอักเสบ ด้วยสารต้านอนุมูลอิสระในน้ำเก๊กฮวย ช่วยลดการอักเสบในร่างกายได้อย่างมีประสิทธิภาพ
- ช่วยลดความเครียด น้ำเก๊กฮวยมีสารที่ทำหน้าที่เป็นยาระงับประสาทตามธรรมชาติอ่อนๆ กลิ่นหอมช่วยส่งเสริมความผ่อนคลายและบรรเทาความเครียดได้
- ช่วยระบบย่อยอาหาร ช่วยบรรเทาอาการไม่สบายของระบบทางเดินอาหารและช่วยแก้อาหารไม่ย่อย
- ดีต่อสุขภาพผิว สารต้านอนุมูลอิสระในน้ำเก๊กฮวยช่วยรักษาสุขภาพผิวและลดริ้วรอยก่อนวัย
- บำรุงสุขภาพกระดูก น้ำเก๊กฮวยมีแร่ธาตุที่ดีต่อกระดูก ช่วยลดความเสี่ยงของโรคกระดูกพรุน
- มีฤทธิ์บรรเทาอาการปวดและลดไข้ การศึกษาพบว่าเก๊กฮวยมีคุณสมบัติในการบรรเทาอาการปวดและลดไข้ได้อย่างอ่อนโยน
วิธีปลูกเก๊กฮวยให้งอกงามมีดอกสวย
เก๊กฮวยสามารถขยายพันธุ์ได้หลายวิธี ทั้งการเพาะเมล็ด การแยกหน่อ และการปักชำ โดยวิธีที่นิยมมากที่สุดคือการปักชำและการแยกหน่อ
การปลูกเก๊กฮวยต้องการดินร่วน ไม่ชอบแดดจัดมาก เจริญเติบโตได้ดีในพื้นที่อากาศหนาวเย็น หากเป็นพื้นที่ในไทย นิยมปลูกบนที่ราบสูงหรือในพื้นที่ที่มีอากาศเย็น ระยะปลูกที่เหมาะสมคือ 30 x 30 เซนติเมตร
การปักชำควรใช้ส่วนยอดปักชำ ใช้ขี้เถ้าแกลบเป็นวัสดุ ปักให้โคนกิ่งลึกประมาณ ½ – 1 นิ้ว รดน้ำให้ชุ่มอยู่เสมอ หลังจากปักชำประมาณ 15 วัน กิ่งชำจะแตกรากใหม่และพร้อมย้ายปลูกลงแปลง

อัญชันให้ประโยชน์อะไรแก่ร่างกายบ้าง?
อัญชันหรือที่มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Clitoria ternatea L. เป็นพืชเลื้อยล้มลุกที่มีดอกสวยสีน้ำเงินม่วง เป็นที่รู้จักกันดีในเรื่องการให้สีน้ำเงินสวยในอาหารและเครื่องดื่ม
ประโยชน์ของดอกอัญชันที่ควรรู้
- ลดอาการฟกช้ำ อัญชันมีสารแอนโทไซยานินที่ช่วยให้เลือดไหลเวียนดีขึ้น ลดอาการฟกช้ำได้
- บำรุงร่างกายและประสาท มีสารต้านอนุมูลอิสระสูง ช่วยบำรุงสมอง ลดความเสี่ยงจากโรคร้าย และสามารถช่วยลดอาการความจำเสื่อมได้
- ช่วยให้หายใจสะดวก ช่วยบรรเทาอาการหอบหืดโดยการลดการอักเสบของหลอดลม
- ลดความเครียด คุณสมบัติของอัญชันช่วยให้รู้สึกผ่อนคลายและลดความเครียดได้
- ต้านอนุมูลอิสระ ดอกอัญชันมีสารต้านอนุมูลอิสระสูง ช่วยชะลอความเสื่อมของเซลล์
- ลดน้ำตาลในเลือด มีคุณสมบัติช่วยควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดได้
วิธีปลูกอัญชันให้ได้ดอกสวยสีสด
อัญชันขยายพันธุ์ด้วยการเพาะเมล็ด ปลูกในดินร่วนปนทรายที่ระบายน้ำได้ดี ต้องการแสงแดดพอเหมาะ ไม่มากหรือน้อยจนเกินไป ควรรดน้ำให้ชุ่มวันละ 2 ครั้ง เช้า-เย็น และควรมีไม้ระแนงให้เถาเลื้อยพาด

มะลิมีสรรพคุณทางยาอย่างไร?
ดอกมะลิหรือที่มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Jasminum sambac (L.) Aiton. เป็นไม้พุ่มหรือไม้เลื้อยที่มีดอกสีขาวขนาดเล็ก มีกลิ่นหอมเป็นเอกลักษณ์ ซึ่งนอกจากจะนิยมใช้ในการบูชาพระหรือทำพวงมาลัยแล้ว ยังสามารถนำมาทำเป็นเครื่องดื่มที่มีประโยชน์ต่อสุขภาพได้อีกด้วย
สรรพคุณของดอกมะลิต่อสุขภาพ
กรมการแพทย์แผนไทยได้เผยแพร่ประโยชน์ของดอกมะลิว่ามีสรรพคุณทางยาหลายประการ โดยเฉพาะกลิ่นหอมของดอกมะลิช่วยบำรุงหัวใจ ช่วยให้ผ่อนคลาย ทำให้จิตใจชุ่มชื่น และยังช่วยแก้อาการร้อนในกระหายน้ำได้อีกด้วย
วิธีปลูกมะลิให้ออกดอกดก
มะลิขยายพันธุ์ด้วยการปักชำ การตอนกิ่ง และการทาบกิ่ง ควรปลูกในดินร่วน ชอบแดดรำไร ต้องการน้ำพอเหมาะ รดน้ำให้ชุ่มแต่ไม่แฉะวันละ 2 ครั้ง และควรตัดแต่งกิ่งไม่ให้ทรงพุ่มหนาทึบเกินไป เพื่อป้องกันแมลงศัตรูพืช

กระเจี๊ยบแดงมีคุณประโยชน์ด้านสุขภาพอย่างไร?
กระเจี๊ยบแดงหรือที่มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Hibiscus sabdariffa L. เป็นไม้พุ่มที่มีสีแดงสดใส ส่วนที่นำมาทำเครื่องดื่มคือกลีบเลี้ยงที่มีสีแดงฉ่ำและมีรสเปรี้ยว ซึ่งเป็นที่นิยมในการทำเครื่องดื่มเพื่อสุขภาพ
ประโยชน์มหัศจรรย์ของน้ำกระเจี๊ยบต่อสุขภาพ
- ลดความดันโลหิต กระเจี๊ยบแดงมีสรรพคุณในการลดความดันโลหิตสูงและลดความเหนียวข้นของเลือด ทำให้เลือดไหลเวียนดีขึ้น
- ช่วยลดน้ำหนัก น้ำกระเจี๊ยบมีฤทธิ์เป็นยาระบายอ่อนๆ ช่วยในการลดน้ำหนักได้
- ช่วยลดอาการไอ รสเปรี้ยวตามธรรมชาติของกระเจี๊ยบเกิดจากกรดอินทรีย์หลายชนิด เช่น กรดแอสคอร์บิก กรดซิตริก ซึ่งช่วยละลายเสมหะและบรรเทาอาการไอได้
- ป้องกันโลหิตจาง น้ำกระเจี๊ยบมีธาตุเหล็กสูง ช่วยป้องกันภาวะโลหิตจางได้
- ป้องกันโรคหัวใจ สารแอนโธไซยานินในกระเจี๊ยบแดงช่วยทำให้เลือดไม่แข็งตัวและไม่ไปเกาะกับหลอดเลือด ลดความเสี่ยงต่อโรคหัวใจ
- ป้องกันนิ่ว ดื่มน้ำกระเจี๊ยบเป็นประจำช่วยลดความเสี่ยงของการเกิดนิ่วในท่อปัสสาวะและโรคไต
- ชะลอความชรา น้ำกระเจี๊ยบมีสารแอนโทไซยานินและสารโพลีฟีนอลที่มีฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระ ช่วยชะลอความแก่และป้องกันโรคมะเร็ง
สูตรทำน้ำกระเจี๊ยบแบบง่ายๆ ที่บ้าน
วัตถุดิบ:
- กระเจี๊ยบแห้ง 1 ขีด
- เม็ดพุดจีน 4 กรัม
- น้ำสะอาด 3 ลิตร
- น้ำตาลทรายแดง 500 กรัม หรือน้ำตาลกรวด 250 กรัม
- เกลือแกง 1/2 ช้อนชา
วิธีทำ:
- ตั้งหม้อน้ำสะอาดพร้อมน้ำตาลให้เดือด
- ใส่กระเจี๊ยบแห้งลงไป กดให้จมน้ำ แต่ไม่ต้องคนแรง
- ทุบเม็ดพุดจีนให้แตกแล้วใส่ตามลงไป ปิดไฟและปิดฝา พักไว้ 30 นาที
- กรองด้วยผ้าขาวบาง แล้วบรรจุใส่ภาชนะ
- แช่เย็นหรือเสิร์ฟพร้อมน้ำแข็ง

คำฝอยมีคุณประโยชน์อย่างไรต่อร่างกาย?
คำฝอย (Safflower) มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Carthamus tinctorius L. เป็นไม้ล้มลุกที่มีดอกสีเหลืองอ่อน ซึ่งจะค่อยๆ เปลี่ยนเป็นสีแดงส้มถึงน้ำตาลแดงเมื่อแก่ นิยมนำมาทำสีผสมอาหาร สีย้อมผ้า และสามารถนำมาทำเป็นเครื่องดื่มได้เช่นกัน
ประโยชน์ของดอกคำฝอยที่น่าสนใจ
ดอกคำฝอยมีสรรพคุณทางยาหลายประการ เช่น ช่วยบำรุงโลหิต ลดไขมันในเลือด เป็นยาระบายอ่อนๆ แก้อาการปวดท้อง และช่วยขับน้ำนมสำหรับมารดาหลังคลอด
วิธีทำน้ำดอกคำฝอยอย่างง่าย
วิธีทำ:
- ใส่น้ำลงในหม้อ ตั้งไฟแรง
- ใส่ดอกคำฝอยแห้งและดอกเก๊กฮวยลงต้มจนเดือด
- เมื่อน้ำเริ่มเปลี่ยนสี ลดเป็นไฟอ่อน ต้มต่ออีกประมาณ 10 นาที
- ยกลงจากเตา กรองเอากากออก
- เติมน้ำเชื่อมตามชอบ คนให้เข้ากัน เสิร์ฟร้อนหรือเย็นตามต้องการ

ควรระมัดระวังอะไรบ้างในการดื่มน้ำสมุนไพรจากดอกไม้?
ถึงแม้ว่าเครื่องดื่มจากดอกไม้เหล่านี้จะมีประโยชน์มากมาย แต่ก็ควรระวังในการบริโภคด้วยเช่นกัน:
- ปริมาณที่เหมาะสม ไม่ควรดื่มในปริมาณมากเกินไป โดยเฉพาะเครื่องดื่มที่ผสมน้ำตาลในปริมาณสูง
- ผู้มีโรคประจำตัว ผู้ที่มีโรคประจำตัวควรปรึกษาแพทย์ก่อนดื่มน้ำสมุนไพรเป็นประจำ เนื่องจากอาจมีผลต่อการทำงานของยาที่ใช้อยู่
- หญิงตั้งครรภ์และให้นมบุตร ควรระมัดระวังในการดื่มน้ำสมุนไพร ควรปรึกษาแพทย์ก่อนเสมอ
- คุณภาพของดอกไม้ ควรเลือกใช้ดอกไม้ที่ปลูกโดยไม่ใช้สารเคมี หรือล้างให้สะอาดก่อนนำมาทำเครื่องดื่ม
สรุป
ดอกไม้ทั้ง 5 ชนิดที่ได้กล่าวมาข้างต้น นอกจากจะสร้างความสวยงามให้กับสวนของคุณแล้ว ยังสามารถนำมาทำเครื่องดื่มที่มีประโยชน์ต่อสุขภาพได้อีกด้วย การปลูกดอกไม้เหล่านี้ไว้ในบ้านจึงเป็นการได้ประโยชน์หลายอย่างในเวลาเดียวกัน ทั้งความสวยงาม ความหอม และคุณประโยชน์ทางยาที่มีต่อร่างกาย เป็นการใช้พื้นที่ในสวนให้เกิดประโยชน์สูงสุดอย่างแท้จริง
#สาระ #ดอกไม้กินได้ #น้ำสมุนไพร #เครื่องดื่มสมุนไพร #เก๊กฮวย #อัญชัน #มะลิ #กระเจี๊ยบ #คำฝอย #สุขภาพ #สวนสวย